Conkbayırı Mehmetçik Kitabeleri

Conkbayırı Mehmetçik Kitabesi; Cesarettepe, Kılıçbayırı ve Düztepe’yi izleyerek Çimentepe’ye çıkan yolun batısında yer almaktadır. Kitabe, bir eli sembolize eden beş adet yazıttan oluşmaktadır. Bu kitabeler Conkbayırı’nda vatanı için çarpışırken şehit olan askerlere adanmıştır. Yazıtta şunlar yer almaktadır:

1. Kitabe: 19. Piyade Tümen Komutanı Kurmay Yarbay Mustafa Kemal Atatürk, 25 Nisan 1915 günü düşmanın Arıburnu’na çıkarma yaptığını öğrenince kendi inisiyatifi ile 57. Piyade Alayı’nı bölgeye sevk etmiş, bu arada kıyı örtmesi yapan, cephanesi bitmiş çok az sayıdaki ere yaptırdığı süngü hücumu ile kazanılan zaman içinde yetişen alaya mevzi aldırarak, düşmanı Conkbayırı’na ulaşmadan durdurmayı başarmıştır.

2. Kitabe: Mustafa Kemal Atatürk, 25 Nisan 1915 sabahı Conbayırı’na doğru ilerleyen düşmana karşı 57. Piyade Alayı ile taarruza başlarken; “Ben size taarruzu emretmiyorum ölmeyi emrediyorum, biz ölünceye kadar geçecek zaman zarfında yerimize başka kuvvetler gelir, başka komutanlar hâkim olabilir.” emrini vermiştir. Bu coşku ile şahlanan Mehmetçikler, donanmanın yoğun ve şiddetli ateşi altında yılmadan sürdürdükleri taarruzları ile düşmanı Cesaret Tepe’ye kadar geri atmışlardır.

3. Kitabe: Arıburnu’ndaki düşman kuvvetleri, aldıkları takviyeler ile daha da güçlenmiş olarak 6 Ağustos

1915 günü Conkbayırı’na doğru yeniden taarruza başlamışlardır. Gece gündüz aralıksız devam eden kanlı muharebeler sonunda iki taraf da ağır kayıplar vermiş ve Türk askeri, düşmanı 9 Ağustos 1915 akşamı Conkbayırı tepeler hattına 25 m mesafede durdurmayı başarmıştır.

4. Kitabe: 10 Ağustos 1915 sabahı Türk karşı taarruzu, siperler yakın olduğundan süngü hücumu ile başlamıştır. Düşman donanma topçusunun yoğun ateşi altında cehennemi bir hal alan Conkbayırı’ndaki muharebeler sırasında gözetleme yerinden bir an bile ayrılmayan Anafartalar Grup Komutanı Albay Mustafa Kemal’in bir şarapnel misketi ile parçalanan cep saati hayatını kurtarmış ve düşman bu taarruz sonunda Ağıl Deresi’ne kadar geri atılmıştır.

5. Kitabe: Düşman kuvvetlerinin, Gelibolu Yarımadası’nın en önemli bölgesi ve doruk noktası olan Conkbayırı’nı ele geçirerek Türk kuvvetlerini ikiye bölmek ve Çanakkale Boğazı’nı ele geçirmek amacı ile giriştikleri devamlı saldırıları kahraman Türk askerinin büyük cesaret ve gayretle yaptığı savunma karşısında başarısızlıkla sonuçlanmıştır. Bu bölgede cereyan eden muharebelerde; Türk Ordusu 9.200 şehit, düşman 12.000 kayıp vermiştir.

1970 yılında yapılan yarışmayı kazanan Mimar Ahmet Gülgönen’in tasarımı olan yazıtlar Türk Hükümeti tarafından yaptırılmıştır.

Kitabeler, 14 Kasım 1980 tarihinde Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından korunması gereken kültürel varlık olarak tescil edilmiştir.